Monika Czyżewska

"Niebieska Sieć" to kolejny etap rozwoju Ogólnopolskiego Porozumienia Osób, Instytucji i Organizacji Pomagających Ofiarom Przemocy w Rodzinie "Niebieska Linia". Utworzony w 1996 roku ruch społeczny od kilku lat szukał swego nowego kształtu, bardziej dopasowanego do nowych zadań i potrzeb. "Niebieska Sieć" to projekt mający na celu usprawnienie współpracy pomiędzy członkami Porozumienia "Niebieska Linia" oraz wzmocnienie potencjału organizacji pozarządowych należących do tego ruchu. Projekt realizowany jest w ramach funduszu Phare 2003 "Organizacje pozarządowe na rzecz zrównoważonego rozwoju, Komponent 1: Dotacje na rzecz rozwoju instytucjonalnego dla organizacji pozarządowych".

Kaskadowa struktura liderów regionalnych i lokalnych służyć ma kształtowaniu Porozumienia jako organizacji typu "parasolowego" (opisanego m.in. w artykule "Przemoc domowa w Austrii"), która reprezentuje interesy swoich członków, lobbuje na rzecz nowych rozwiązań prawnych w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie, koordynuje wymianą informacji i monitorowaniem efektów wspólnych działań.

Na tym etapie projektu liderów regionalnych jest ośmiu, na każdego przypadają dwa województwa.
Regionalni liderzy będą odpowiedzialni za rozpowszechnianie informacji, przekazywanie i gromadzenie danych oraz umożliwianie mniejszym organizacjom usprawnienia swych dotychczasowych działań. Pomóc w tym ma nowoczesny sprzęt komputerowy oraz specjalnie stworzony na potrzeby Porozumienia system informatyczny z zaawansowaną bazą danych, a także seminaria organizowane przez liderów, integrujące środowiska "pomagaczy" w województwach.
Skąd pomysł?

Dotychczas wymiana informacji między członkami Porozumienia odbywała się głównie dzięki pośrednictwu Pogotowia "Niebieska Linia". Było to mało efektywne, za to pracochłonne - komunikując się korzystaliśmy głównie z telefonu i zwykłej poczty. Nowy, proponowany przez nas zinformatyzowany system komunikowania się z członkami Porozumienia, zdecydowanie usprawni i przyspieszy te procesy. Podział Polski na 8 regionów ma szansę przybliżyć ideę Porozumienia na poziomie lokalnym.

Ważnym celem realizacji tego projektu jest zamierzenie, by osoby korzystające z Ogólnopolskiego Telefonu dla Ofiar Przemocy w Rodzinie "Niebieska Linia" oraz inne placówki przekazujące informacje o dostępnej pomocy dla ofiar otrzymywały to, co w tego typu usłudze jest najważniejsze: jak najbardziej aktualne dane teleadresowe placówek ze swego rejonu i ich ofertę.
Inną istotną sprawą jest fakt, że do Porozumienia "Niebieska Linia" od lat dołączają kolejni członkowie - instytucjonalni i indywidualni. Konieczne jest ciągłe aktualizowanie ich danych. Jednak przy liczbie ponad 3500 członków zadanie to zaczyna przerastać możliwości jednej organizacji. Wciąż też otrzymujemy sygnały, że istnieją gminy, gdzie ofiary przemocy nie mogą liczyć na jakąkolwiek pomoc organizacji pozarządowych, a pomoc państwa nie jest wystarczająca i jedynie doraźna. Długoterminowym celem projektu jest rozpowszechnienie idei powstawania organizacji, których celem byłoby przeciwdziałanie przemocy w rodzinie, oraz wzmocnienie działań organizacji już istniejących.
Oczekiwania

Mamy nadzieję, że w wyniku realizacji projektu:

• 8 organizacji pozarządowych zostanie wyposażonych w nowoczesny sprzęt i oprogramowanie umożliwiające zbieranie danych i szybką wymianę informacji między sobą (czyli między liderami) oraz organizacjami z własnego regionu. W połączeniu z wyspecjalizowaną bazą danych służyć będą dalszemu rozwijaniu połączeń między organizacjami oraz przesyłaniu danych w celu tworzenia międzyregionalnych porównań i badań ogólnopolskich.
• Wszystkim "pozarządowym" członkom Porozumienia zostanie zaproponowany udział w bezpłatnym szkoleniu z zakresu udziału w realizowanym projekcie oraz jego przyszłym rozwinięciu, które będzie obejmować swym zasięgiem wszystkie organizacje przeciwdziałające przemocy (już teraz zachęcamy chętnych, by zgłaszali się do swoich liderów!).
• Wyniki pierwszego badania przeprowadzonego przy pomocy systemu i bazy danych zostaną opracowane jako raport i przekazane zainteresowanym instytucjom i organizacjom pozarządowym w drugiej połowie 2006 roku. W wersji elektronicznej raport będzie dostępny na stronie Pogotowia "Niebieska Linia". Można spodziewać się, że wnioski z tych badań dostarczą organizacjom pozarządowym i innym podmiotom informacji, jakie obszary ich działań wymagają poprawy, w jakich występują braki.
• Powstanie wnikliwa ocena regionalnego rozlokowania placówek udzielających pomocy i zostanie stworzona "mapa pomocy i największych potrzeb w tym zakresie" w Polsce w celu wsparcia terenów pod tym względem zaniedbanych. Będzie to krokiem zmierzającym do skierowania na te tereny korzystnej oferty szkoleniowej i pomocy w rozwoju infrastruktury koniecznej do przeciwdziałania przemocy oraz przekazania doświadczeń i "dobrych praktyk" organizacji szczególnie efektywnych i prężnych.
• Zbierać będziemy dane w obszarach w Polsce dotąd niebadanych lub badanych od niedawna, jak np. przemoc wobec osób starszych, niepełnosprawnych, skuteczność metod pracy ze sprawcami, zasoby w środowiskach wiejskich.
• Nastąpi wzmocnienie potencjału operacyjnego Porozumienia "Niebieska Linia" i zwiększenie efektywności pracy dzięki wykorzystaniu nowoczesnego sprzętu informatycznego
• Powstanie Katalog Dobrych Praktyk realizowanych przez wiodące organizacje pozarządowe. W czasach, w których głównym sposobem uzyskiwania funduszy na działalność pozarządową jest tworzenie projektów, wydaje się niezwykle pożądanym stworzenie "banku dobrych praktyk", czyli bazy danych ciekawych pomysłów w tak trudnej i niedofinansowanej dziedzinie, jaką jest przeciwdziałanie przemocy w rodzinie. Bank ten służyłby młodym, niedoświadczonym i pragnącym się rozwijać organizacjom w poszukiwaniu inspiracji i wiedzy w tym temacie.